ปลุก…เสียงกี่ทอผ้า.วัฒนธรรมล้านนา สืบสานมรดกมา บ้านฝ้ายเชิงดอย…ร้อยเรื่องถักทอผ้าฝ้าย กลิ่นอายความเป็นไทย ฝีมือผู้ใหญ่บ้านสตรียุคใหม่ ณ.จอมทอง เชียงใหม่ สร้างชื่อเสียง สร้างรายได้ ให้ชุมชนคนบ้านเชิงดอย
คุณทัญกานธ์ ยานะโส วัย 50 ปี ผู้ใหญ่บ้าน บ้านเชิงดอย ตำบลสบเตี๊ยะ อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ และประธานกลุ่มผ้าฝ้ายเชิงดอย จบการศึกษาระดับปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่..เล่าว่าด้วยความที่รักหมู่บ้านและผู้คนในชุมชนของตนเอง และอยากเห็นการพัฒนาในด้านต่างๆ เกิดขึ้นในหมู่บ้าน ชุมชนของเรา จึงตัดสินใจที่จะลงสมัครเป็นผู้ใหญ่บ้าน โดยชาวบ้านก็ให้ความไว้วางใจ ได้รับหน้าที่นี้ตั้งแต่ปีพ.ศ.2555 เป็นต้นมาจนปัจจุบัน
สำหรับวิสาหกิจชุมชนผ้าฝ้ายเชิงดอย การทอผ้านั้น ถือว่าเป็นวิถีชีวิตชุมชนของหมู่บ้านเชิงดอย ต.สบเตี๊ยะ อ.จอมทอง เพราะถ้าพูดถึงผ้าฝ้ายทอมือแล้ว จอมทองก็เป็นที่ขึ้นชื่อเป็นอย่างมาก แล้วเราก็โตมาในแวดวงเครือญาติพี่น้อง เพื่อนบ้าน เรื่องการทำผ้าฝ้ายมาตลอด มีอยู่ช่วงหนึ่งไปทำงานที่อื่น จนในปีพ.ศ.2550 เดินทางกลับมาที่บ้านเกิดความรู้สึกว่าทำไมเสียงกี่และการทอผ้าหายไป เลยคิดและหารือกับเพื่อน(คุณอ้อ) ว่าเมื่อเรากลับมาอยู่บ้านแล้ว มาทำอะไรที่เป็นประโยชน์และพัฒนาหมู่บ้านชุมชนช่วยกันรักษาไว้ ซึ่งวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของเราไว้ และยังเป็นการสร้างอาชีพให้กับชุมชนด้วย
ใครที่มาเที่ยวมาดอยอินทนนท์…ผู้ใหญ่บ้านผู้หญิงคุณทัญกานธ์ และประธานกลุ่มผ้าฝ้าย ( เป็นผู้ประกอบการและลงทุนโดยการจ้างงานคนในชุมชนเพื่อสร้างรายได้และอาชีพ) กล่าวเชิญชวนว่า ขอให้แวะมาที่ผ้าฝ้ายเชิงดอยมาสนับสนุนผลิตภัณฑ์ที่ทำจากผ้าฝ้ายไทยและเป็นงานฝีมือจากชาวบ้าน โดยในช่วงวิกฤตโควิด 19 ที่ผ่านมายอมรับว่าส่งผลกระทบกับธุรกิจ ในช่วง 3 ปีที่ผ่านมานี้ เราเจอปัญหาโดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องการตลาดและรายได้ เมื่อไม่มีรายได้เราก็ไม่สามารถจ้างงาน แต่ยังโชคดีที่มีโครงการต่างๆ มาช่วยทำให้เราพัฒนา ทำให้เราไม่ต้องหยุดกิจการ จึงมีแรงขับเคลื่อนทำให้กลุ่มของเราเดินหน้าต่อไป
หลักการทำงานสั้นๆ ที่ยึดถือมาโดยตลอดนั้น คือนำหลักการของในหลวงรัชกาลที่ ๙ เรื่องของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ และน้อมนำแนะนำสมาชิก ชาวบ้านของเราให้ยึดถือในพระราชดำรัสของพระองค์มาปฏิบัติคือ พยายามลดรายจ่ายตัวเอง แล้วพยายามค้นหาศักยภาพ และค้นหาคุณค่าของตัวเองของเราที่มี นำเอามาสร้างมูลค่าให้ได้ เป็นการลดรายจ่าย ไม่ต้องไปพึ่งพาภายนอกให้มาก
ผ้าฝ้ายเชิงดอยของเราประกาศเป็นแหล่งเรียนรู้ และได้รับการส่งเสริมจากเทศบาล พัฒนาชุมชน การศึกษานอกโรงเรียน และหน่วยงานของสถาบันต่างๆ เข้ามาส่งเสริมและศึกษา..ถ้าคุณมาที่นี่ คุณจะได้ย้อมผ้า ทำผ้ามัดย้อมสี จากหินโมคคัลลา ซึ่งเป็นแห่งเดียวที่ใช้หินมาทำสีผ้า และที่นี่เคยทำหน้าที่ต้อนรับนักท่องเที่ยวชาวไทยและต่างประเทศเป็นจำนวนมากมาแล้ว ในช่วงไม่มีวิกฤตโควิด19
ผู้ใหญ่บ้านสตรี เล่าถึงหมู่บ้านบ้านเชิงดอยที่อยู่ในความปกครองว่ามี จำนวนประมาณ 150 ครัวเรือน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม การทอผ้าเป็นอาชีพเสริม เป็นอาชีพของสตรี ถ้าผู้ชาย ก็จะไปทำเกษตรกรรมเป็นหลัก ในครอบครัวหนึ่งจะมีการหารายได้ที่แตกต่างกัน พ่อบ้านจะไปทำงานเกษตรกรรม รับจ้างบ้าง แม่บ้านถ้าไม่ทำงานเกษตร ว่างก็มาทอผ้า แต่ส่วนหนึ่งงานทอผ้าเป็นงานหลัก
นอกเหนือจากงานผ้าฝ้ายของเราแล้ว เราได้พูดคุยกันว่าในชุมชนหมู่บ้านของเราก็ยังมีงานจักสาน ของผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นวิถีทำกันมานานแล้ว เราก็พยายามส่งเสริมอาชีพนี้ให้คงอยู่ตลอดไปให้ผู้สูงอายุมีรายได้ด้วย ส่วนใหญ่ผ้าฝ้ายที่ทอแล้ว ก็จะแปรรูป เป็นเสื้อผ้า สุภาพบุรุษสุภาพสตรี ของใช้ ของที่ระลึก มีหลากหลายรูปแบบ
"อยากจะขอเชิญชวนทุกท่าน ได้มาเที่ยวชมสัมผัสวิถีชีวิตชุมชนในเรื่องของการทอผ้า การปักฝ้าย การย้อมสีจากธรรมชาติ การจักสานเพื่อนำมาเป็นบรรจุภัณฑ์ และวิถีชีวิตอื่นๆ ที่เรายังคงเอกลักษณ์ไว้ในชุมชน ราคาของสินค้าไม่แพงค่ะ ถ้าได้มาชม ได้เห็นการลงมือทำ ภูมิปัญญาของเราในการถักทอ ทำฝ้ายแต่ละเส้น อยากจะบอกว่าท่านจะต่อราคาไม่ลงเลย ทั้งหมดเรียกว่างานหัตถกรรม”
ถ้ามาที่จังหวัดเชียงใหม่ มาเที่ยวดอยอินทนนท์ หรือมาสักการะไหว้พระที่วัดพระธาตุศรีจอมทองวรวิหาร อย่าลืมแวะมาที่กลุ่มผ้าฝ้ายเชิงดอย บ้านเชิงดอยของเราที่นี่มีของดีต่างๆมากมาย ที่อยากจะฝากให้คนไทยทั้งประเทศและคนไทยที่อยู่ต่างประเทศ กรือชาวต่างชาติที่รับชม ทาง CHANGE into อยากให้มาเที่ยวชมดู อย่างน้อยที่นี่เรายังมีงานหัตถกรรมที่มีชื่อเสียง มีวิถีชุมชน ที่มีเอกลักษณ์ที่อยากจะเผยแพร่และนำมาสร้างรายได้ให้กับชุมชนของเรา แวะมาบ้านเชิงดอย หมู่ที่ 3 ต.สบเตี๊ยะ อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ โทรศัพท์ 0810272688 หรือเข้าไปดูผลงานของเราได้ที่ เพจผ้าฝ้ายเชิงดอย
ผู้ใหญ่บ้านสตรี ที่ต้องทำงานเพื่อชุมชนมา จนปัจจุบันนี้ 10 ปีแล้วบอกถึงหลักการทำงานในฐานะลูกผู้หญิงคนหนึ่งซึ่งรับบทบาทหลัก 2 หน้าที่ในเวลาเดียวกัน คือตำแหน่งภผู้ใหญ่บ้าน และประธานการทอผ้าว่า..”การทำงานทั้งหมดอยู่ที่กำลังใจของเราเป็นแรงผลักดันที่ดีที่สุด เอาประสบการณ์ของคนอื่นมาทำให้เราเข้มแข็งขึ้น และประสบการณ์ที่ผ่านมา จะทำให้เราสร้างกำลังใจให้ตัวเอง มีกำลังใจเท่านั้นที่จะทำให้เราก้าวผ่านทุกอย่างไปได้
วัฒนธรรมอันดีงามของชุมชน คนบ้านเชิงดอย ถักร้อยทอผ้า ..มาเป็นผลิตภัณฑ์ อันมีชื่อ เลื่องลือ ในจอมทอง..คือมุมมอง อันชาญฉลาด ของสตรีไทย..จังหวัดเชียงใหม่ บันทึกชื่อไว้ ทัญกานธ์ ยานะโส ผู้หญิงเก่งของไทย ผู้ใหญ่บ้าน หมู่บ้านเชิงดอย ตำบลสบเตี๊ยะ อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ เจ้า.
