แต่อย่างไรก็ตาม สำหรับชาวบ้านที่เป็น อสม.อาจารย์หมออมรย้ำว่าห้ามใช้วิธีสั่งการกับประชาชนโดยเด็ดขาด ท่านจะบอกกับคนของท่านอยู่เสมอว่า “ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่า ประชาชนเป็นอาสาสมัคร เขาไม่ใช่เป็นลูกจ้างของรัฐ ไม่ได้เป็นพนักงาน หรือเป็นเจ้าหน้าที่ราชการเพราะฉะนั้น ถ้าจะให้อสม.ทำอะไรต้องให้พวกเขารู้สึกมีส่วนร่วมตั้งแต่ต้นว่า นี่เป็นปัญหาของชุมชนไหม เป็นปัญหาของเขาจริงๆไหม และปัญหาเหล่านี้สามารถแก้ไขได้ในชุมชนของพวกเขาโดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขจะเข้าไปเพียงให้ความรู้และเครื่องมือบางอย่างแก่อสม.เท่านั้นเอง เราไม่มีเงินมากมายไปจ้างเขาแบบลูกจ้างประจำ แต่ให้เขาทำงานแบบอาสมัครที่เต็มใจแก้ปัญหาภายในชุมชนของเขาเอง”

ท่านยกกรณีตัวอย่างซึ่งดิฉันชอบใจมากคือตอนที่ท่านรณรงค์แก้ปัญหาเด็กเป็นโรคเอ๋อเพราะขาดเกลือไอโอดีนว่า “ทางภาคเหนือมีปัญหาเด็กขาดสารไอโอดีน เราไม่มีกำลังเจ้าหน้าที่มากมายไปดูแลการใช้นำ้ปลาไอโอดีนใส่อาหารให้เด็กกินตามหลักโภชนาการหรอก และเรื่องเด็กขาดอาหาร เราก็ต้องอาศัยอบรมให้แม่ รู้จักชั่งน้ำหนักลูก และรู้เรื่องน้ำหนักเด็กว่าถ้าเด็กน้ำหนักน้อยจะเป็นโรคขาดอาหาร แม่เด็กนี่แหละช่วยดูแลอาหารให้ลูก พวกพ่อใช้ไม่ได้ ต้องอาศัยแม่ช่วยจัดสรรอาหารให้ลูก ไม่งั้นถูกพ่อแย่งกินหมด”

 

 

 

สำหรับดิฉัน อาจารย์หมออมร นนทสุตเป็นสุภาพบุรุษแพทย์ผู้ปิดทองหลังพระคนรุ่นหลังหรือแม้คนในวงการสาธารณสุขเองก็อาจไม่รู้แล้วว่าใครเป็นผู้ให้กำเนิดอสม.และโครงการบัตรสุขภาพหรือบัตรคนจนอันเป็นที่มาของโครงการ 30 บาทรักษาทุกโรค นักบริหารที่เคยใกล้ชิดอาจารย์หมออมรย่อมรู้ดีว่า ท่านให้ความสำคัญกับหลักการมีส่วนร่วมของประชาชน รวมทั้งแนวคิดและกระบวนการพัฒนาสาธารณสุขชุมชน มากกว่าผลงานหรืออีเวนท์ที่สร้างชื่อเสียงแล้วจบสิ้นไปในห้วงเวลาหนึ่ง ท่านกล่าวอยู่เสมอว่า เมื่อจับหลักปรัชญาและแนวคิดของท่านที่อยู่เบื้องหลังงานสาธารณสุขมูลฐาน อสม.หรือโครงการต่างๆได้แล้ว ก็ลืมผลงานของท่านหรือแม้แต่ชื่อของท่านไปได้เลย